Overgang vrouw

De overgang is een natuurlijk proces waar iedere vrouw in haar leven mee te maken krijgt. Overgangsverschijnselen zijn dan ook niet per definitie overgangsklachten. Het is een periode waarin zowel lichamelijk als geestelijk naar een nieuw evenwicht wordt gezocht.

Tijdens de overgang wordt er steeds minder van het hormoon oestrogeen aangemaakt, met als gevolg een dalend aantal eicellen in de eierstokken. Zo raakt een vrouw steeds minder vruchtbaar.

Tussen het 45ste en 55ste levensjaar raakt een vrouw in de overgang. Dat is een gemiddelde. Sommige vrouwen ervaren het eerder, anderen zitten langer in de overgang, soms tot na hun 55ste. De een merkt er meer van dan de ander. Sommige vrouwen hebben weinig overgangsverschijnselen, anderen ervaren klachten. Ongeveer een kwart van alle vrouwen heeft klachten die het dagelijkse leven behoorlijk in de weg kunnen zitten.

Overgangsverschijnselen

Oestrogeen is een hormoon dat veel invloed heeft op alle mogelijke functies in het lichaam. Die functies raken verstoord of nemen af met de volgende verschijnselen als gevolg:

  • onregelmatig bloedverlies totdat het helemaal verdwijnt
  • veel bloedverlies
  • opvliegers
  • slecht slapen
  • stemmingswisselingen
  • spier- en gewrichtspijn
  • sombere gevoelens
  • hoofdpijn
  • geen zin in vrijen
  • gewichtstoename

Menopauze

Het moment dat de menstruatie helemaal stopt wordt de menopauze genoemd. Die kun je dus pas achteraf vaststellen. Gemiddeld duurt het proces naar die menopauze toe vier jaar. Na de menopauze hebben de meeste vrouwen nog twee jaar overgangsverschijnselen. Daarna is er een nieuw evenwicht gevonden.

Overgangsmeting

Aan de hand van bovenstaande verschijnselen weet een vrouw of ze in de overgang is. Testen of dat werkelijk zo is kan aan de hand van het meten van de verminderde hoeveelheid oestrogeen in het bloed en de verhoogde hoeveelheid van onder meer het Follikel Stimulerend Hormoon (FSH). Vaak heeft die meting niet zoveel zin omdat de waarden nogal schommelen. Het heeft wel zin als een vrouw jonger is dan 45 jaar en overgangsklachten heeft. Dan is het goed te weten of ze werkelijk in de overgang is om eventueel iets aan de klachten te doen. Een vervroegde overgang heeft meestal niet een natuurlijke oorzaak maar is het gevolg van een behandeling voor een ziekte zoals chemotherapie bij kanker of het verwijderen van de eierstokken.

Verschijnselen op de korte termijn

Gevolgen van de overgang op de korte termijn zijn vooral opvliegers, slecht slapen door nachtelijke zweten, een drogere huid en slijmvliezen, urineverlies, drogere vagina en minder zin in seks.

  • opvliegers
  • slecht slapen
  • nachtzweten
  • droge huid
  • urineverlies
  • droge vagina
  • geen zin in seks

Verschijnselen op de lange termijn

Op de langere termijn kan een vrouw te maken krijgen met botontkalking ofwel osteoporose, dat kan leiden tot snelle botbreuken. De botaanmaak is vanwege de leeftijd al op z’n retour, maar met de overgang en de afname van oestrogeen gaat dat nog eens sneller. Ook de kans op hart- en vaatziekten neemt met de leeftijd toe.

  • osteoporose
  • hart- en vaatziekte

Vervelende verschijnselen tegengaan

De overgang is een natuurlijk proces en wie er niet heel veel last van heeft, hoeft geen medicatie te nemen. Het kan wel helpen om goed voor jezelf te zorgen door middel van gezond te eten en (meer) te gaan bewegen. Je kunt beter niet te veel koffiedrinken, alcohol laten staan en zeker niet roken. Op die manier zorg je goed voor je lijf en creëer je een goede weerstand. Zo kun je overgangsverschijnselen beter aan en sommige van die verschijnselen krijgen zelfs geen kans. Een voorbeeld: wie regelmatig sport en gezond eet, zal minder snel in gewicht aankomen en slaapt ook beter.

Oestrogeen aanvullen

Bij wie de overgangsverschijnselen werkelijk klachten veroorzaken die het dagelijkse leven flink in de weg zitten, bijvoorbeeld als je hevige opvliegers hebt en ook nog eens een representatieve baan, dan kan daar iets aan gedaan worden. Het tekort aan oestrogeen, wat hier de oorzaak van is, kan dan worden aangevuld door middel van medicatie. Denk aan tabletten, pleisters, gel of een crème.

Er kan bij ernstiger klachten worden gekozen voor een hormoonsuppletietherapie (HST). Dat betekent dat niet alleen het oestrogeentekort wordt aangepakt, maar dat er ook progesteron wordt toegevoegd. De reden daarvoor is dat wanneer dat niet gebeurt er een hogere kans is op onder andere baarmoederslijmvlieskanker. Het oestrogeen stimuleert namelijk de vorming van het baarmoederslijmvlies, maar dat moet ook weer afgestoten worden door het progesteron anders zou het ophopen. Deze behandeling kent bijwerkingen zoals het vasthouden van vocht of pijnlijke borsten. Bij langdurig gebruik is er een klein verhoogd risico op borst- en baarmoederkanker, trombose en hart- en vaatziekten. Het is om deze redenen dat een vrouw een persoonlijke afweging moet maken of ze zo’n behandeling wenst, afhankelijk van de aard en de ernst van de overgangsklachten die ze heeft.

Gezond door de overgang

Je kunt veel zelf doen om gezond door de overgang te komen zonder ernstige klachten. Het is belangrijk om goed voor jezelf te zorgen en je lijf te voeden met voldoende eiwitten, mineralen en vitaminen. Eet daarom zo gezond mogelijk, beweeg regelmatig en zorg voor een bestaan zonder ongezonde stress. Probeer ook de nodige uren te slapen en praat erover als er stemmingswisselingen of somberheid ontstaan. De overgang is een natuurlijk proces dat niet weggestopt hoeft te worden.

*Dit artikel kan affiliate links bevatten, deze zijn te herkennen aan (aff.). Lees voor meer informatie de disclaimer.

Last van de overgang?

Er zijn diverse producten die het enigszins kunnen verlichten, bekijk hier het aanbod (aff.)

Ondersteuning tijdens de overgang >


Deel dit artikel